Wet DBA bedreigt carrière interim managers

Nederland loopt voorop in het aantal zelfstandige managers dat op projectbasis wordt ingehuurd. Interimmanagement is hier een serieuze carrièremogelijkheid. Nog wel, althans. De nieuwe wet voor zzp’ers dreigt roet in het eten te gooien. 

Hoewel ze slechts 37 is, voelt Mandy Verman zich als ‘een oude rot’ in het vak van online marketing. Zo mag je haar met dertien jaar ervaring ook wel noemen, vindt ze zelf. Nadat ze genoeg expertise had opgedaan bij vaste werkgevers, besloot ze vijf jaar geleden als interimmanager aan de slag te gaan. “Toen ik nog in vaste dienst zat, merkte ik dat mijn aandacht verslapte als dingen alledaags werden. Het leek me daarom beter om aan losse projecten te gaan werken”, vertelt ze in een interview met NRC Handelsblad. “Ik vind het belangrijk dat ik mijn eigen tijd kan indelen. Reizen is een van mijn grootste passies en als zelfstandige kan ik dat mooi combineren met werk.”

Nederland als proeftuin

Mandy is maar één voorbeeld van het groeiende aantal interimmanagers in Nederland. Dat heeft alles te maken met de manier waarop de arbeidsmarkt hier georganiseerd is. Volgens de Internationale Labour Organisatie (ILO) is er geen ander land ter wereld waar zoveel verschillende vormen van flexibele arbeid mogelijk zijn. Wat dat betreft is Nederland een proeftuin en voorloper wereldwijd, meent Guy Ryder, directeur-generaal van ILO: “Nederland laat zien dat een groot deel van de één miljoen zzp'ers zelf kiest voor die zelfredzaamheid en vrijheid ”, aldus Ryder, in het Financieel Dagblad.

 “Anders dan in sommige andere landen is interim-management hier inderdaad een serieuze carrièremogelijkheid”, zegt ook Mischa Voogt, Managing Director bij Michael Page. “De meeste van onze kandidaten zijn mensen die al flink wat ervaring hebben opgedaan en die interim-management als een volgende stap in hun loopbaan zien. Uit onderzoek dat we onder interimmanagers hebben uitgevoerd blijkt dat ze heel tevreden zijn over die keuze. Tegelijkertijd zien we dat veel kandidaten zich op dit moment zorgen maken over de toekomst van hun vak. Sinds de afschaffing van de Verklaring Arbeidsrelatie, op 1 mei van dit jaar, zijn ze bang dat ze opdrachten mislopen. Want de nieuwe wet is praktisch onuitvoerbaar.”

Onzekerheid bij bedrijven

Onder de nieuwe wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (DBA) kunnen bedrijven een flinke naheffing krijgen van de Belastingdienst, als er sprake blijkt van schijnzelfstandigheid. De gevolgen zijn al merkbaar: “Er is op dit moment grote onzekerheid bij bedrijven”, aldus Mischa Voogt. “Want het is nu onduidelijk wanneer iemand zich zzp’er mag noemen en wanneer niet.”

Volgens Voogt spant de nieuwe wet het paard achter de wagen: “Organisaties werken steeds meer op projectbasis, waarbij managers voor de duur van een project worden aangenomen. Alle onderzoeken wijzen uit dat die trend alleen maar sterker wordt. De overheid zou dat moeten faciliteren. Maar in plaats daarvan wordt het bedrijven moeilijker gemaakt.”

Strategische keuze

Er is een structurele reden dat bedrijven meer en meer behoefte hebben aan flexibele arbeidskrachten. Vanwege de toenemende wereldwijde concurrentie en de digitalisering moeten ze snel kunnen inspringen op nieuwe ontwikkelingen. Een voorbeeld is de bedrijfsstrategie van TSM Businessschool, waar slechts één op de acht werknemers in vaste dienst is. Daarnaast werkt de school met zzp’ers. "Dankzij onze flexibele schil kunnen wij altijd een goede match vinden tussen vraag en aanbod", aldus CEO Ivo Matser.

Bijna alle bedrijven in Nederland maken deze strategische keuze. Daarbij speelt ook de aantrekkende economie mee. “Tijdens de crisis is er veel gesneden in organisaties en nu de arbeidsmarkt weer aantrekt, hebben bedrijven snel nieuwe krachten nodig. Voor een groot deel worden die plekken gevuld op tijdelijke basis,” legt Mischa Voogt uit.

Een waar slagveld

De vraag is of dat zo blijft. Zo hebben bedrijven op dit moment grote moeite met de modelovereenkomsten, die sinds 1 mei de VAR-verklaring vervangen. Van alle contracten die per 1 augustus bij de Belastingdienst werden ingediend, was bijna een maand later slechts 8 procent goedgekeurd. Ondernemers reageerden geschokt: “Je kunt het je toch niet veroorloven om elf weken te wachten om een opdracht aan te kunnen nemen? Bovendien blijkt niemand te weten waar die overeenkomsten aan moeten voldoen,” aldus Adrienne van Veen, directeur van MKB Belangen, in het Financieel Dagblad.

“Ik hoor dezelfde reacties bij onze klanten”, zegt Mischa Voogt. “Het is een waar slagveld. We hebben altijd al gezegd dat het een slecht doordachte wet is. De overheid moet ophouden met ontkennen dat er problemen zijn: hoe langer deze situatie voortduurt, hoe meer deuken het ondernemersklimaat oploopt. Als we willen dat interim-management ook in de toekomst een serieuze carrièremogelijkheid blijft, zal de overheid snel moeten ingrijpen om verdere problemen te voorkomen.”

Ben je op zoek naar een interim professional?
Ontdek wat Michael Page voor jou kan betekenen. Klik hier voor veelgestelde vragen omtrent de wet DBA.