Wat kan artificiële intelligentie betekenen voor accountants?

De meeste mensen hebben films gezien zoals Blade Runner, Terminator of zelfs Wall-E, of hebben ervan gehoord. Na het kijken van deze films is het goed te bedenken dat artificiële intelligentie niet langer uitsluitend een Hollywood-fenomeen is maar dat deze technologische vooruitgang ook de boekhoudkundige wereld kan veranderen.

“Nieuwe technologie speelt een enorme rol in de financiële sector en het belang hiervan neemt alleen maar toe”, zegt Bastien Francescato, manager van Michael Page Finance. “Kijk bijvoorbeeld naar het toenemende aantal bedrijven dat business intelligence-tools gebruikt om gegevens op te halen, te analyseren, te transformeren en te rapporteren. Dat is een van de redenen waarom de vraag naar hoogopgeleide mensen zo sterk stijgt. Bedrijven zijn immers op zoek naar mensen die de data kunnen analyseren en strategisch kunnen denken.”

Boekhouders ontvangen data en verwerken deze (doorgaans) in een computersysteem dat met de data nog meer data en instructies genereert. Deze instructies omvatten bijvoorbeeld de betaling of uitgifte van een factuur. De rest van de data vormt de basis voor diverse financiële en managementrapporten. Deze rapporten worden hetzij gearchiveerd, of geanalyseerd om beslissingen te nemen over de toekomstige richting van een onderneming of product. Soms leidt dat ertoe dat de trends van die data worden herhaald met verschillende inputs, of worden gewijzigd om een bepaalde verandering op die markt te weerspiegelen. Uiteraard is dit een sterk vereenvoudigde kijk op de taken van een financiële afdeling. Het is voor een financiële of bedrijfsleider ook belangrijk om na te gaan hoe dit sneller, nauwkeuriger, slimmer en goedkoper kan.

Wat is artificiële intelligentie?

Artificiële intelligentie (AI) is een onderdeel van de computerwetenschap gericht op de ontwikkeling van intelligente machines die kunnen werken en reageren zoals mensen. De automatisering van financiële afdelingen is revolutionair geweest, maar ook altijd afhankelijk van vaste instructies die oorspronkelijk werden geprogrammeerd in de tool. AI wordt ontwikkeld om twee nieuwe fundamentele factoren aan het proces toe te voegen: leren en probleemoplossing.

De gevolgen van AI voor boekhoudkundige functies

De afgelopen twintig jaar is de technologie zo snel ontwikkeld dat veel taken binnen boekhoudafdelingen zijn verdwenen. Een combinatie van artificiële intelligentie en automatisering kan immers vele taken van een uitvoerende boekhouder overnemen, met weinig of geen menselijke tussenkomst. Het proces is bijna naadloos en foutloos. Wanneer er toch fouten zijn, kan het systeem hiervan 'leren', zodat deze in de toekomst niet herhaald worden. Er kunnen rapporten worden opgesteld en verstuurd aan de juiste mensen, met een geautomatiseerde opvolging en escalatie indien nodig.

Een ander fundamenteel onderdeel van een boekhouding is controle. In het verleden stuurde men vaak een junior-accountant erop uit om de voorraad te tellen. Hij moest dan dozen uitpakken, ladders beklimmen en verschillende supervisors vragen waar hij bepaalde onderdelen kon terugvinden. Deze routinetaken worden nu steeds geavanceerder. Grote bedrijven testen drones die AI en beeldherkenning gebruiken om informatie te analyseren en deze data automatisch te uploaden en terug te koppelen naar een hoofdkantoor. De grote accountantskantoren investeren allemaal enorme bedragen omdat de concurrentie op de markt toeneemt en toezichthouders harder optreden tegen overtredingen.

De uitdaging van het economische overleven ligt niet alleen in het aanvaarden van deze veranderingen, er moet ook op ingespeeld worden. De geschiedenisboeken staan vol met bedrijven die er niet in geslaagd zijn om zich aan te passen. Dat dergelijke bedrijven veranderingen niet herkenden en er niet op inspeelden, is alom bekend. Hetzelfde geldt voor het vakgebied boekhouding.

Een blik op de toekomst: AI omarmen

AI heeft ook grenzen. Het heeft immers geen redeneervermogen noch intuïtie, en dat zal zo blijven. Net zoals bij zelfrijdende auto’s, in deze wereld waarin 'altijd iemand aansprakelijk is', is het altijd nodig dat iemand de verantwoording neemt wanneer de zaken mis gaan. De boeken moeten nog altijd worden gecontroleerd, beslissingen moeten altijd in een bepaalde context worden genomen en hoewel er steeds meer data en analyses voorhanden zijn, moet iemand precies bepalen wat er geanalyseerd moet worden, wat de onderliggende (intuïtieve) redenen zijn en welke beslissingen op grond hiervan genomen moeten worden. Het lijkt redelijk te veronderstellen dat veel van de dagelijks terugkomende taken zullen worden overgenomen door AI. Hierdoor kan de rol van boekhouders zich ontwikkelen in een meer strategische en probleemoplossende richting.

Zodoende zijn er op twee verschillende gebieden boekhouders nodig. Het eerste is gericht op het proces; men moet ervoor zorgen dat de juiste procedures steeds worden gevolgd en dat ze correct terechtkomen in het systeem. Om ervoor te zorgen dat de output consistent en nauwkeurig is. Het tweede bestaat uit functies die steeds nauwer verbonden zullen zijn met het bedrijf, in een partnerrol. Deze functies maken gebruik van alle extra informatie die beschikbaar is en vertalen ze in bruikbare commerciële inzichten.

Het rapport uit 2018 “The Future of Jobs” dat werd gepubliceerd door het World Economic Forum, luidt de Vierde Industriële Revolutie in. Het voorspelt met name een grote verandering voor kantoorpersoneel, naarmate deze technologische vooruitgang steeds meer ingang vindt. Vele van de meest gevraagde functies van vandaag bestonden tien jaar geleden zelfs nog niet, en het rapport stelt dat 65% van de kinderen die nu beginnen aan de basisschool in de toekomst zullen werken in functies die vandaag nog niet bestaan!

Samenvattend zullen de boekhouders van de toekomst moeten kunnen omgaan met systemen, probleemoplossers moeten zijn, commercieel vaardig zijn en flexibel. Werkgevers zullen hun financiële teams moeten ondersteunen in deze overschakeling, want nu er zoveel informatie voorhanden is, zullen de winnaars waarschijnlijk degene zijn die deze data het beste kunnen commercialiseren.

Op zoek naar goede kandidaten? Neem hier contact met ons op.